مراتب نیت در وجود انسان ها
«عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَا قَوْلَ إِلَّا بِعَمَلٍ وَ لَا قَوْلَ وَ عَمَلَ إِلَّا بِنِیَّةٍ وَ لَا قَوْلَ وَ عَمَلَ وَ نِیَّةَ إِلَّا بِإِصَابَةِ السُّنَّةِ»(وسائل الشیعه،ج1،ص47)؛
در طول تاریخ مکاتب قولی،عملی صرف و نیت پیشه کنندگان تهی از عمل وجود داشته که نگرش و عملکرد هرکدام از آنها آسیب های متعددی را به پیروان حقیقی دین وارد نموده و سؤالات عدیده ای را در اذهان ایجاد نموده است،از همین روی،روایت شریف به تلازم بین این سه مقوله اشاره نموده و بیان می دارد که به دنبال گفتار صرف و الفاظ محوری،بر انسان هیچ ترقی اخلاقی و معرفتی ایجاد نخواهد شد بلکه از جهتی موجب دوری او از حقیقت می گردد.زمانی که قول و عمل نیز همراه با یکدیگر شوند،اما فاقد نیت باشند،فرد تنها به گفتار و عملی صرف روی آورده و زمانی که نیت موجود باشد،اما فاقد سنت و حقائق الهی موجود در هستی،بوده باشد،فرد از حقیقت به دور خواهد ماند و راهی جدید در مسیر باطل را شروع می کند،به همین سبب،لازم است انسان مؤمن و مسلم باشد تا عمل او موجب رسیدن به تقرب و بهشت رضوان گردد نه اینکه عملی به ظاهر خوب را انجام دهد و در ظاهر امر انسانی شایسته برشمرده شود.