«وَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ إِسْحَاقَ الْأَحْمَرِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَیْمَانَ الدَّیْلَمِیِّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ الثَّوَابَ عَلَى قَدْرِ الْعَقْل»(وسائل الشیعه،ج1،ص40)؛
از جمله ارکان نظام اخلاقی اسلام،سنخیت و تناسب بین معرفت انسان و میزان ترقی معنوی و ثواب عمل اوست به نحوی که در لسان شریعت اگر عملی به مرحله بیرونی نرسیده و در وهله نیت باقی بماند اما باخواسته از بینش و معرفت عمیق فرد نسبت به آن و در مسیر اخلاص خداوند از فرد صادر گردد،گستره ثوابی و رشد معنوی به مراتب بیشتری از هزاران عمل خواهد داشت.از این روی هر از گاهی در روایات به قید معرفت در مباحث ثواب الاعمال اشاره شده تا انسان متوجه این حقیقت باشد شرع هرگز به دنبال رخ دادن عملی صرف نبوده چراکه چنین عملی فاقد اثر در عمل کننده و جهان پیرامون اوست.
