گناه شناسی و نظام اخلاقی اسلام

بدون رویکرد علمی به اخلاق نمی توان به رشد اخلاقی مورد نظر دین دست یافت.

گناه شناسی و نظام اخلاقی اسلام

بدون رویکرد علمی به اخلاق نمی توان به رشد اخلاقی مورد نظر دین دست یافت.

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «نیت ـ عمل» ثبت شده است

«عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ لَا قَوْلَ إِلَّا بِعَمَلٍ وَ لَا قَوْلَ وَ عَمَلَ إِلَّا بِنِیَّةٍ وَ لَا قَوْلَ وَ عَمَلَ وَ نِیَّةَ إِلَّا بِإِصَابَةِ السُّنَّةِ»(وسائل الشیعه،ج1،ص47)؛

در طول تاریخ مکاتب قولی،عملی صرف و نیت پیشه کنندگان تهی از عمل وجود داشته که نگرش و عملکرد هرکدام از آنها آسیب های متعددی را به پیروان حقیقی دین وارد نموده و سؤالات عدیده ای را در اذهان ایجاد نموده است،از همین روی،روایت شریف به تلازم بین این سه مقوله اشاره نموده و بیان می دارد که به دنبال گفتار صرف و الفاظ محوری،بر انسان هیچ ترقی اخلاقی و معرفتی ایجاد نخواهد شد بلکه از جهتی موجب دوری او از حقیقت می گردد.زمانی که قول و عمل نیز همراه با یکدیگر شوند،اما فاقد نیت باشند،فرد تنها به گفتار و عملی صرف روی آورده و زمانی که نیت موجود باشد،اما فاقد سنت و حقائق الهی موجود در هستی،بوده باشد،فرد از حقیقت به دور خواهد ماند و راهی جدید در مسیر باطل را شروع می کند،به همین سبب،لازم است انسان مؤمن و مسلم باشد تا عمل او موجب رسیدن به تقرب و بهشت رضوان گردد نه اینکه عملی به ظاهر خوب را انجام دهد و در ظاهر امر انسانی شایسته برشمرده شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ دی ۹۶ ، ۱۰:۳۹
مصطفی رضایی

«وَ عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ عَنْ أَبِی الصَّبَّاحِ الْکِنَانِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: قِیلَ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع مَنْ شَهِدَ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ ص کَانَ مُؤْمِناً قَالَ فَأَیْنَ فَرَائِضُ اللَّهِ إِلَى أَنْ قَالَ ثُمَّ قَالَ فَمَا بَالُ مَنْ جَحَدَ الْفَرَائِضَ کَانَ کَافِراً»(وسائل الشیعه،ج1،ص34)؛

مکتب اصالت عمل یا اصالت نیت،دو مکتب نفی شده در نظام اخلاقی اسلام هستند همچنانکه در طول تاریخ افرادی بر این دو مکتب پافشاری داشته و دارای پیروانی بوده اند،اما همواره مورد توبیخ و مقابله ائمه اطهار قرار می گرفتند.حقیقت امر این بوده که نیت و عمل دو جزء جدایی ناپذیر از یکدیگرند هرچند در جایی که توان انجام عمل برای فرد وجود نداشته باشد،نیت شایسته او پرکننده حفره ایجاد شده خواهد بود،اما در حالت اولیه و طبیعی نیت روح عمل بوده و عمل تبلور و تجلی نیت و سرشت طاهر انسان است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ آذر ۹۶ ، ۱۱:۳۰
مصطفی رضایی