سنت فضل و عدل در هستی
«مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَى عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَیْدٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ أَوْلَادَ الْمُسْلِمِینَ مَوْسُومُونَ عِنْدَ اللَّهِ شَافِعٌ وَ مُشَفَّعٌ فَإِذَا بَلَغُوا اثْنَتَیْ عَشْرَةَ سَنَةً کُتِبَتْ لَهُمُ الْحَسَنَاتُ فَإِذَا بَلَغُوا الْحُلُمَ کُتِبَتْ عَلَیْهِمُ السَّیِّئَاتُ»(وسائل الشیعه،ج1،ص42)؛
از جمله احادیث مکرر در معارف تشیع،برداشته شدن تکلیف و اثرات آن از افرادی است که به سبب سهو،نسیان یا عدم وضع تکلیف مرتکب عملی سوء می شوند.این اصل نشان می دهد ملاک اسلام در بار شدن گناه،میزان شناخت فرد از حقائق پیرامون خود است به طوری که اگر فرد متوجه سنخ گناه نباشد مورد عتاب قرار نمی گیرد،این وزنه عدل خداوند بوده که در تمامی شئون و احوال انسان ساری است.اما در کنار این عدل،فضلی وجود دارد که انسان را غرق نعمت نموده و از لغزش ها و انحرافات او چشم پوشی نموده است،به سبب همین فضل،مطابق با روایت فوق فرزندان مسلمین زمان بلوغ که قدرت تشخیص پیدا می کنند گناهان بر ایشان نوشته می شود که مطابق با عدل الهی بوده اما بنابر فضل خداوند قبل از بلوغ اگر حسناتی از ایشان صادر شود از آنها مورد قبول قرار می گیرد.
